Leesplankje F.E. Becker omstreeks 1954.

Over dit plankje:

 

Dit leesplankje (ook wel leesbordje genoemd) is de derde en laatste versie van
Aap-Roos-Zeef en werd gebruikt bij de leesmethode "Ik lees al".

Het plankje bestaat uit drie rijen met in totaal achtien afbeeldingen en normaalwoorden. Dat zijn woorden waarin de klinkers en medeklinkers hun ongewijzigde klank hebben.
Het plankje is van hout beplakt met papier en de afmeting is 17,2 x 26,5 cm.
De illustrator was J. Smulders.

De woorden zijn:
aap, roos, zeef, muur, voet, neus,
lam, gijs, riem, muis, ei, juk,
jet, wip, does, hok, bok, kous.


F.E. Becker, pseudoniem voor Frater Euthymius Bekker ontwierp de versie uit 1905.
Deze uitvoering uit 1954 is een bewerking van o.a "de bewerkers" (jonge fraters) waartoe
frater Caesaris Mommers ook behoorde.

De uitgever van dit plankje was Het Rooms-Katholieke Jongensweeshuis in Tilburg.
In 1958 wordt de naam veranderd in
"Uitgeverij Zwijsen Tilburg".

 

Omdat veel katholieke scholen hun leermiddelen bij Het Rooms-katholieke Jongensweeshuis bestelde werd er vaak gesproken over het Katholieke leesplankje.
Dit is onjuist. Dit plankje met neutrale woordjes, werd ook door de openbare scholen afgenomen. Wel stonden er in de leesboekjes zinnetjes met een katholieke tendens.


Bij dit plankje hoorden een letterdoosje, klassikale leesplank met e.v.t. een standaard en vertelselplaat, handleiding, boordoefeningen, kort overzicht en tien leesboekjes.
Dit leesplankje kostte f 1,80

Dit leesplankje heb ik in bezit.

Letterdoosje.


Het doosje is van plastic, geel van kleur en heeft een diameter van 6,5 cm en is 2,5 cm hoog en bevat 61 lettertjes.
De lettertjes hebben twee kleuren. De klinkers blauw en de medeklinkers zwart.
Dit letterdoosje kostte f 0,60

Dit letterdoosje heb ik in bezit.

Klassikaal leesbord.


Ook wel het vernieuwde leesbord genoemd. Evenals het kleine leesplankje betrof de grootste verandering ten opzichte van de eerder uitgekomen versies uit 1910 en 1934 de plaatjes. De meer romantische afbeeldingen werden vervangen door nieuwe 'kale' afbeeldingen. De achtergrond werd bij elke afbeelding weggelaten. Dit was de invloed van de moderne totaliteitspsychologie (gestaltpsychologie). Nu zouden de kinderen meer zuiver waar kunnen nemen. Dit was best wel een versombering van de uitstraling van de plank. De letters werden veranderd naar schrijfletters met een verrassende uitzondering van de "a".

De afmeting van het leesbord is 160 cm breed en 145 cm hoog.
Het leesbord kostte f 125,00

Deze leesplank heb ik bezit.













Verhaal trafereel:
Het huis van oom Karel ligt op den hoek der groote straat naar het dorp. Hier woont oom Karel en tante met hunne kinderen. Jet en jan. Tegenover het huis staat een schuur en tusschen beide in is een grasperk en een bloementuintje. Hier is Gijs, de knecht, aan het werk en verzorgt de bloemen. Jet staat er bij te kijken; zij houdt veel van bloemen en zou graag de schoone roode roos hebben, die vanmorgen pas is opengegaan. Gijs de knecht, heeft gisteren zijn voet verstuikt en kan nu moeilijk lopen. Verleden week had hij ook al een ongeluk; hij struikelde en viel vlak voorover op zijn neus; hij bloedde hevig. Een man met een houten been komt uit het dorp en heeft een aap op zijn schouder zitten. De ongelukkige man kan niet meer werken en wil met zijn aap nog een centje verdienen. Een medelijden kind als Jet geeft ook gaarne een aalmoes aan den armen man. Niet ver van den man met zijn aap is nog een andere man, die twee korven draagt. Wat zou er in zijn? De korven hangen aan een juk. Oom Karel heeft een grooten hond; hij heet does. Ziet, hoe hij kijkt naar den aap. Gelukkig dat hij met een ijzeren ketting vast ligt aan zijn hok. Jan en zijn vriendje Frits hebben een tijdje in het grasperk en den bloementuin rondgereden met den bokkenwagen. Zij zijn uit den wagen gesprongen en zitten nu op de wip onder den hoogen boom. Beiden hebben een mooien gelen riem met een blinkende gesp om het lijf. De bok staat naar hen te kijken, net alsof hij wilt zeggen: dat gaat mooi op en neer. De musch op een tak van den boom ziet ook naar dat spelletje en schijnt er eveneens plezier in te hebben. De poes van oom komt uit de schuur en heeft een muis gevangen. Met de muis in den bek loopt zij voorbij den boom naar huis. Ginds achter den dikken boom staat een zeef schuin tegen den muur. Op het grasperk is een schaap, - een mooi wit lammetje staat erbij te kijken.Een eindje verder in het grasperk en den bloemtuin ziet men water; dit is een vijver; daarin zwemmen eendjes rond, om voedsel te zoeken. Onder een der struiken langs den vijver zit een eend op haar nest. Alle dagen geeft zij aan oom een smakelijk ei. Heel ver boven de boomen uit ziet men den kerktoren; hiernaast ligt de school. Jet gaat elken dag met moe naar de kerk; zij is ook al acht jaar oud. Jan is nog maar zes jaar en mag soms ook meegaan. Alle dagen gaan zij met hun tweeen naar de school; daar leeren zij lezen, schrijven en nog veel meer. Jet leert er ook breien; zij heeft al een kous gebreid voor haar broertje Jan.

Leesboekjes.


In 1954 werd besloten de leesboekjes opnieuw te moderniseren. "De bewerkers" (enkele jonge fraters) kregen de opdracht de noodzakelijke veranderingen aan te brengen.
Illustraties van Arnold Rog

Het eerste deeltje ging over het leren van de ch. Het leren van de, het en een.
De moeilijkheid met eer en oor - ei en ij.
Nieuwe normaalwoorden (met twee bladzijden tekenvoorbeelden). Hoe men het eerste boekje al kon gebruiken, nog voor het gelezen werdt.

Het tweede deeltje behandeld de b, d, h, k, p, t als beginletter. Ook werd de eindletter g behandeld en stond er vertelplaten in.

Het derde deeltje bevatte de gt en cht op 't eind van de woorden. De toonloze e.
De uitgang eur en twee vertelplaten.

In het vierde deeltje werden de open klinkers en de hoofdletters behandeld. Ook staan er twee vertelplaten in.

Het vijfde leesboekje werd de ng de aai, ooi en oei geleerd. Ook de woorden als nestje en kastje. Alsmede de uitgangen lf, rp, enz.

De leerstof voor het zesde boekje was:
De toonloze a, e, i, en ij. De eid-d, b, nk, eeu, ieu, au en w. De verdubbeling van medeklinkers en tweelettergrepige woorden.

Het zevende boekje ging over de open a, e, i, o en u.

Boekje acht ging over vreemde woorden en onnederlandse lettertekens.

In het negende en tiende boekje werden de lesjes besproken.
De boekjes 1-8 kostte f 0,50 per stuk.
De boekjes 9-10 kostte f 0,85 per stuk.

Deze leesboekjes heb ik in bezit.

Naamsverandering.


Na de naamsverandering in 1958 van Rooms Katholiek JongensWeeshuis (RKJW) naar Uitgeverij Zwijsen zijn de leesboekjes bedrukt met de nieuwe naam. Zelfs in 1966 zijn er nog scholen die gebruik maakten van deze methode en dus ook van deze boekjes. Vanaf 1910 tot 1956 zijn er 1.225.000 exemplaren verkocht.

Deze leesboekjes heb ik in bezit.

Handleiding.


Handleiding voor het aanvankelijk Leesonderwijs en toelichting bij "Ik lees al". door Jos. N. Reynders en N. Doumen.


In deze handleiding (vierde druk) staat in het voorwoord (geschreven door o.a "de bewerkers" waartoe frater Caesaris Mommers ook behoorde) dat deze herdruk volkomen verantwoord is en dat "ik lees al" niet een verouderde methode is, die zich zelf heeft overleefd, maar dat zij een vergelijking met de nieuwere methoden best kan doorstaan.
De handleiding kostte f 5,50

Deze handleiding heb ik in bezit .

Overzicht der Methodische oefeningen.


Deze oefeningen waren een aanvulling op de handleiding. Vanuit de handleiding werd er maar dit schema verwezen. De oefeningen die hier in beschreven stonden hadden betrekking op:
- oefeningen met het klassikaal leesbord.
- met het kleine leesbordje
- de mondelinge oefeningen ter aanleeringen van samenstelling en ontbinding, waarbij het "vertellen" het voornaamste leermiddel is.
- de oefeningen op het zwarte bord.
Het overzicht kostte afzondelijk f 0,40.

Dit overzicht heb ik in bezit.

Bordoefeningen


Bord oefeningen bij het aanvankelijk Leesonderwijs en toelichting bij "Ik lees al". door Jos. N. Reynders en N. Doumen.
Dit boekje bevatte voor elke stap van de leesmethode veel oefeningen om op het bord te schrijven. Tevens vond de onderwijzer er door tal van voorbeelden aangetoond, hoe hij de lessen gemakkelijk met enkele krabbeltjes op het bord kon illustreren.
Bordoefeningen kostte f 1,50

Deze bordoefeningen heb ik in bezit.

Kort overzicht


Kort overzicht ten dienste van de kweekschool.

Boekje om de jonge onderwijzer op de kweekschool op doelmatige wijze de methode eigen te maken.
In 1954 kostte dit overzichtfl 0,60.

Het kort overzicht heb ik in bezit.

Standaard voor de klassikale leesbord.


De standaard heeft een afmeting van 200 cm hoog , 85 cm breed, 70 cm diep en is gemaakt van hout. Op deze standaard werd het klassikale leesbord hoog voorin de klas gemonteerd. Deze plank was dan goed te zien. De kinderen konden op de twee treden stappen om bij het leesbord te komen.
In 1954 kostte deze standaard fl 75,00.

Deze standaard heb ik in bezit.


Leesplankje F.E. Becker omstreeks 1954.

Leesplankje F.E. Becker omstreeks 1954.
Letterdoosje F.E. Becker omstreeks 1954.
Klassikale leesbord Beckers Reynders en doumen 1954
tafreel Beckers 1954.
Eerste leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Tweede leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Derde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Vierde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Vijfde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Zesde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Zevende leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Achtste leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Negende leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Tiende leesboekje ik lees al reynders en doumen 1954.
Eerste leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Tweede leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Derde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Vierde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Vijfde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Zesde leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Zevende leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Achtste leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Negendeleesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Tiende leesboekje ik lees al reynders en doumen 1959 zwijsen.
Handleiding Beckers Reynders en doumen 1954.
overzicht reynders en doumen ik lees al 1954.
bordoefeningen reynders doumen 1934.
toelichting reynders en doumen ik lees al 1954
standaard Beckers 1954-1960.

Copyright © 2020— Ger van Wijngaarden